Sáng 28/11/2023, tại Hội nghị Tổng kết 10 năm thi hành Luật Hòa giải ở cơ sở; Ủy ban nhân dân xã Cát Trinh là tập thể có thành tích xuất sắc trong công tác hòa giải ở cơ sở được Ủy ban nhân dân huyện Phù Cát khen thưởng.
Đồng chí Phan Thành Trung – Phó Bí thư, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Cát Trinh tham dự Hội nghị và có bài phát biểu tham luận kết quả xây dựng mô hình điển hình về phổ biến giáo dục pháp luật và hòa giải ở cơ sở để thực hiện nông thôn mới nâng cao.
Trong những năm qua, kinh tế- xã hội của xã tiếp tục tăng trưởng và phát triển, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được nâng lên, cơ sở hạ tầng được đầu tư xây dựng khang trang, duy trì các tiêu chí xã đạt chuẩn nông thôn mới và đang phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trong năm 2023; an ninh chính trị được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được ổn định; công tác cải cách hành chính được quan tâm, đội ngũ cán bộ, công chức đều có trình độ chuyên môn đạt chuẩn, luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm hoàn thành tốt nhiệm vụ, hàng năm tập thể UBND xã được cấp trên đánh giá xếp loại là tập thể lao động tiên tiến, xuất sắc.
Tuy nhiên, tình hình tội phạm và tệ nạn xã hội trên địa bàn vẫn còn tiềm ẩn phức tạp, tình trạng trộm cắp, cờ bạc, băng nhóm đánh nhau, tranh chấp, mâu thuẫn vẫn còn diễn ra, gây mất trự tự an toàn xã hội. Vì thế, UBND xã đã tổ chức xây dựng và triển khai thực hiện mô hình “Phổ biến giáo dục pháp luật và hòa giải ở cơ sở” nhằm tuyên truyền giáo dục, nâng cao kiến thức và ý thức chấp hành pháp luật cho người dân; phát huy hiệu quả các tổ hòa giải cơ sở nhằm giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương, phấn đấu đạt Tiêu chí 16 về Tiếp cận pháp luật trong bộ tiêu chí quốc gia xây dựng xã nông thôn mới nâng cao trong năm 2023.
Trên cơ sở các chương trình, kế hoạch về công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật của các cấp; sự chỉ đạo của UBND huyện và phòng Tư pháp huyện, UBND xã đã ban hành quyết định số 23/QĐ-UBND, ngày 26/01/2022 về việc thành lập Ban thông tin và truyền thông cấp xã, đồng chí Phó chủ tịch UBND xã làm trưởng ban, các đồng chí phụ trách các ngành và hội đoàn thể làm thành viên, Ban thông tin và truyền thông được phân công cụ thể từng nhiệm vụ. Đồng thời, ban hành kế hoạch số 40/KH-BTT&TT ngày 22/01/2022 về hoạt động truyền thông thực hiện mô hình “Ban thông tin và Truyền thông” trong công tác phổ biến giáo dục pháp luật. Hàng năm, đều xây dựng kế hoach, phối hợp, huy động các nguồn lực để tổ chức thực hiện, tập trung tuyên truyền, phổ biến các Chủ trương của Đảng, Chính sách, Pháp luật của nhà nước, các các chương trình, kế hoạch, văn bản chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, Chính quyền cho cán bộ, công chức và đến tận người dân, nhất là các bộ luật dân sự, luật hình sự, luật đất đai, luật môi trường, luật bình đẳng giới; các Nghị định của Chính Phủ về xử lý vi phạm hành chính trên các lĩnh vực.
Nội dung và hình thức tuyên truyền đa dạng, phong phú và thường xuyên đổi mới, thu hút đông đảo người dân tham gia. Cụ thể như: UBND xã đã chỉ đạo thành lập chuyên mục Pháp luật và đời sống trong chương trình phát sóng của đài Truyền thanh xã mỗi tuần 03 lần vào các ngày thứ 3,5,7 hàng tuần; Các nội dung truyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật còn lồng ghép thông qua các cuộc sinh hoạt, hội họp ở thôn và các chi hội đoàn thể; hoạt động ngoại khóa ở các trường học và các hoạt động của Trung tâm học tập cộng đồng các hoạt đông nêu trên đã thu hút trên 10.000 lượt người tham dự. UBND xã chỉ đạo Công chức Tư pháp xã chủ động tham mưu, đề xuất và phối hợp với cấp trên về thực hiện trợ giúp pháp lý cho các đối tượng được trợ giúp khi có yêu cầu và đã 70 lượt người được trợ giúp. Ngoài các phương tiện, cơ sở vật chất, kinh phí hiện có của UBND xã, hàng năm UBND xã còn phối hợp huy động các nguồn lực từ các đơn vị doanh nghiệp đóng góp để thực hiện mô hình, từ năm 2022 đến nay đã huy động được với tổng giá trị 12.500.000 đồng Với những việc làm cụ thể thiết thực nêu trên, đã giúp người dân nâng cao nhận thức về pháp luật, chấp hành tốt các Chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; những năm qua, UBND xã Cát Trinh đều được cấp trên đánh giá, công nhận xã “Đạt chuẩn tiếp cận pháp luật”.
Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Quyết định số 2667/QĐ-UBND ngày 01/8/2019 của UBND tỉnh Bình Định ban hành Kế hoạch thực hiện Quyết định số428/QĐ-TTg của Thủ Tướng Chính Phủ phê duyệt đề án “Nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên cơ sở giai đoạn 2019 – 2022” trên dịa bàn tỉnh; Kế hoạch thực hiện đề án “Nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên cơ sở giai đoạn 2019 – 2022” trên địa bàn huyện Phù Cát. UBND xã đã chỉ đạo xây dựng, ban hành kế hoạch số 40/KH-UBND ngày 22/01/2022 về thực hiện đề án “Nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên cơ sở giai đoạn 2019 – 2022” trên địa bàn xã. Để nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ hòa giải ở cơ sở, UBND xã ban hành Quyết định số 22/QĐ-UBND ngày 26/01/2022 về Quy chế tổ chức và hoạt động mô hình “Dân vận khéo” trong công tác hòa giải ở cơ sở; đồng thời phối hợp với các tổ chức Hội đoàn thể thành lập các câu lạc bộ “Nông dân với pháp luật”, Thanh niên với “Văn hóa giao thông”; Phụ nữ với “Phòng chống bạo lực gia đình”; Hội Cựu chiến binh với “tự quản về an ninh trật tự”. Phối hợp với UB Mặt trận xã kiện toàn, củng cố 04/04 tổ hòa giải ở 04 thôn, với 28 hòa giải viên, mỗi tổ hòa giải thôn do đồng chí Trưởng Ban công tác Mặt trận thôn làm tổ trưởng; chi hội trưởng các hội đoàn thể thôn, người có uy tín, người am hiểu về pháp luật tham gia làm thành viên. Đội ngũ hòa giải viên được thường xuyên tập huấn nghiệp vụ về công tác hòa giải do các cấp tổ chức, hầu hết các thành viên tổ hòa giải đều thể hiện tốt tinh thần trách nhiệm, tích cực tham gia hòa giải các vụ mâu thuẫn trong nội bộ khu dân cư mang lại hiệu quả thiết thực. Năm 2021, trên địa bàn xã đã tiếp nhận 14 đơn/14 vụ tranh chấp, mâu thuẫn, đã hòa giải thành 11/14 vụ, chiếm 78,57%; nhưng trong năm 2022 tiếp nhận 12 đơn/ 12 vụ, đã hòa giải thành 11/12 vụ, đạt tỷ lệ 91,66% và năm 2023 tiếp nhận 08 đơn/ 08 vụ, đã hòa gải thành 08/08 vụ, đạt tỷ lệ 100%, từ kết quả nêu trên cho thấy số vụ việc mâu thuẫn tranh chấp trong nội bộ nhân dân trên địa bàn xã ngày càng giảm rõ rệt, số vụ việc hòa giải thành ngày càng tăng. Góp phần đảm bảo giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương.
Thực hiện Quyết định số 02/2016/QĐ-UBND ngày 26/01/2016 của UBND tỉnh quy định mức chi, quản lý và sử dụng kinh phí đảm bảo cho công tác hòa giải ở cơ sở trên địa bàn tỉnh, hàng năm UBND xã đều cân đối nguồn kinh phí trình HĐND xã xem xét đưa vào Nghị quyết để đảm bảo chi cho công tác hòa giải ở cơ sở, UBND xã đã chi hỗ trợ kinh phí đảm bảo cho các tổ hòa giải hoạt động và thù lao cho hòa giải viên, cụ thể chi hổ trợ kinh phí văn phòng phẩm, tài liệu, nước uống phục vụ các cuộc họp của tổ hòa giải là 100.000đ/tháng/tổ; chi hổ trợ thù lao hòa giải viên là 200.000đ /vụ/ tổ hòa giải, tổng kinh phí đã chi từ năm 2022 đến nay là 17.200.000 đồng.
Công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật và công tác hòa giải ở cơ sở là nhiệm vụ có ý nghĩa hết sức quan trọng, là khâu đầu tiên trong việc đưa các chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước đến với người dân, giúp người dân có điều kiện tiếp cận, nắm vững kiến thức về pháp luật. Đồng thời, hạn chế phát sinh mâu thuẫn, tranh chấp, khiếu kiện đông người vượt cấp, vi phạm pháp luật trong khu dân cư. Để nhân rộng và phát huy mô hình “Tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật và hòa giải ở cơ sở”, chúng Tôi xin đề xuất tốt một số giải pháp cần thực hiện như sau:
Một là, tập trung quán triệt đầy đủ các quan điểm chỉ đạo của Đảng và Nhà nước và ngành Tư pháp cấp trên về đẩy mạnh xây dựng và phát huy mô hình “Tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật và hòa giải ở cơ sở” cho đội ngũ cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân, xem đây là một nhiệm vụ quan trọng trong chương trình phát triển kinh tế – xã hội ở địa phương, nhằm nâng cao nhận thức và ý thức nhất quán trong triển khai thực hiện nhiệm vụ.
Hai là, tăng cường công tác tham mưu, đề xuất với cấp ủy Đảng, chính quyền cùng cấp và cấp trên, phối hợp tranh thủ sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng để cụ thể hóa và áp dụng triển khai thực hiện tại địa phương một cách linh hoạt hiệu quả. Tích cực, chủ động huy động các cơ quan đơn vị, doanh nghiệp, cá nhân, các nhà hảo tâm đóng góp để đảm bảo cho công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật và hòa giải ở cơ sở hoạt động có hiệu quả hơn.
Ba là, ngay từ đầu năm, UBND xã phải ban hành kế hoạch thực hiện nhiệm vụ “Tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật và hòa giải ở cơ sở” gắn với xây dựng và ban hành kế hoạch thực hiện xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. Phối hợp với Mặt trận và các hội đoàn thể, Trung tâm học tập cộng đồng tổ chức triển khai thực hiện, đa dạng các hình thức tuyên truyền, phù hợp với điều kiện của địa phương và đáp ứng yêu cầu của người dân.
Bốn là, thường xuyên kiện toàn, củng cố các tổ hòa giải ở cơ sở đảm bảo số lượng, chất lượng, phù hợp với điều kiện thực tiễn tại địa phương. Thường xuyên tập huấn, hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ hòa giải viên cơ sở, phải đảm bảo kinh phí hoạt động của tổ hòa giải cơ sở đúng quy định. Tổ hòa giải khi tiếp nhận vụ việc mâu thuẫn, tranh chấp cần phải tiềm hiểu rõ và xác định nguyên nhân vụ việc, trong quá trình hòa giải có thể tranh thủ ý kiến hoặc mời một số thành phần có uy tín, am hiểu về pháp luật tham gia hòa giải, để buổi hòa giải được thành công.
Năm là, trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện, cần theo dõi, đánh giá, sơ tổng kết rút kinh nghiệm, kịp thời biểu dương, khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc, nhân ra diện rộng; đồng thời kiểm điểm, phê bình những tập thể, cá nhân thực hiện nhiệm vụ chưa tốt nhằm tạo khí thế thi đua sôi nổi trong thực hiện nhiệm vụ.
Dựa trên cả quá trình thực hiện và kết quả đạt được, cũng trong Hội nghị, UBND xã Cát Trinh được UBND huyện Phù Cát tặng giấy khen tập thể có thành tích xuất sắc trong công tác hòa giải ở cơ sở.
Trong thời gian tới, UBND xã Cát Trinh tiếp tục tăng cường công tác chỉ đạo, điều hành, duy trì, xây dựng, nhân rộng mô hình điển hình về phổ biến giáo dục pháp luật và hòa giải ở cơ sở, tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ từ nhận thức đến hành động của cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, giữ vững ổn định an nhinh chính trị, trật tự an toàn xã hội, phấn đấu đưa địa phương xã nhà ngày càng phát triển và đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trong năm 2023./.