Những năm gần đây, huyện Phù Cát đã tập trung chuyển đổi một số diện tích đất lúa, đất điều kém hiệu quả sang trồng đậu phụng; đồng thời tăng vụ trên chân đất mỳ và tận dụng đất vườn nhà để mở rộng diện tích đậu phụng. Nhờ thích hợp với đất đai và được tích cực đầu tư chăm sóc nên cây đậu phát triển tốt, cho năng suất cao, tạo thu nhập khá cho người dân.
Vụ đông xuân năm nay, toàn huyện Phù Cát trồng 4.078ha đậu phụng – là địa phương có diện tích đậu phụng nhiều nhất tỉnh, tăng 133ha so với cùng kỳ; trong đó có 3.293 ha đậu phụng thuần và 785ha đậu phụng xen mỳ. Diện tích trồng đậu phụng tập trung nhiều ở các xã Cát Hiệp, Cát Lâm, Cát Trinh, Cát Hanh, Cát Sơn, Cát Tường, Cát Tân… Qua thu hoạch năng suất bình quân đạt 43tạ/ha, cao hơn 0,2 tạ/ha so với cùng kỳ, cộng với giá tiêu thụ ở mức khá cao khoảng 30.000 đồng/kg, mỗi ha trồng đậu phụng, người dân thu nhập khoảng 130 triệu đồng, sau khi trừ chi phí giống, phân bón, thuốc BVTV và công thu hoạch, thu lãi khoảng 80 triệu đồng/ha, nên người trồng đậu phụng rất phấn khởi.
Vụ này, gia đình bà Huỳnh Thị Cẩm Sen – ở thôn Hòa Đại – xã Cát Hiệp sản xuất 1,5ha đậu phụng. Nhờ tích cực đầu tư chăm sóc, áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất và đầu tư đào giếng, kéo điện ra đồng để bơm tưới cùng với lợi thế về chân đất nên diện tích đậu phụng của gia đình bà phát triển tốt và đạt năng suất cao, khoảng 300kg/sào (500m2). Thời điểm thu hoạch có giá bán khá cao, trên 30.000đ/kg, mỗi sào đậu phụng, bà thu về 9 triệu đồng, sau khi trừ chi phí giống, phân bón, thuốc BVTV, làm đất và công thu hoạch, gia đình bà còn lãi trên 6 triệu đồng/sào. Như vậy, với 1,5 ha đậu phụng, năm nay gia đình bà thu lãi hơn 180 triệu đồng. Ngoài ra, tất cả diện tích đậu phụng của gia đình bà đều được trồng xen mỳ. Sau khi thu hoạch đậu phụng, cây mỳ tiếp tục được chăm sóc đến khoảng tháng 10 sẽ cho thu hoạch, tạo thêm một khoảng thu nhập nữa cho gia đình. Bà Sen cho biết: “Gia đình tôi trồng đậu phụng đã gần 10 năm nay, ban đầu trồng diện tích nhỏ, sau thấy có lời nên phá dần diện tích trồng điều, keo để chuyển sang trồng đậu phụng. Cây đậu phụng rất phù hợp với đất cát ở đây nên đạt năng suất rất cao. Những năm gần đây đậu phụng được giá nên đã đem lại cho gia đình một nguồn thu nhập đáng kể. Nhờ vậy kinh tế gia đình tôi ngày càng phát triển”
Cát Hiệp là địa phương có diện tích trồng đậu phụng nhiều nhất huyện, trong vụ này, toàn xã sản xuất 825ha đậu phụng, trong đó có 375ha đậu phụng thuần và 450 ha đậu phụng xen mỳ. Cũng trong vụ này, địa phương đã triển khai thực hiện 3 mô hình cánh đồng mẫu lớn sản xuất đậu phụng xen mỳ với tổng diện tích 150ha ở các thôn Hòa Đại, Hội Vân và Tùng Chánh. Nhờ nguồn nước tưới dồi dào từ hệ thống kênh Văn Phong và khai thác mạch nước ngầm, đồng thời tích lũy kinh nghiệm qua nhiều năm sản xuất nên nông dân đã đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật vào quá trình thâm, canh chăm sóc và phù hợp với điều kiện đất đai ở địa phương nên cây đậu phụng sinh trưởng, phát triển tốt.
Ông Đào Văn Chung, PCT UBND xã Cát Hiệp cho biết: “Toàn bộ diện tích đất trước đây trồng 1 vụ mì/ năm, đất quanh vườn nhà, đất sản xuất lúa kém hiệu quả đã được chuyển sang trồng đậu phụng. Hầu hết diện tích đậu phụng được trồng xen cây mì và trồng dưới tán cây dừa, xoài. Nhờ triển khai ứng dụng mạnh mẽ các tiến bộ khoa học kỹ thuật, cộng với kinh nghiệm trong đầu tư thâm canh, năng suất đậu phụng ở Cát Hiệp đạt bình quân hơn 46 tạ/ ha. Trên diện tích trồng đậu phụng thuần sau khi thu hoạch, nông dân còn sản xuất các loại cây như: bắp lai, mè, … nhờ đó thu nhập đã tăng lên gấp hơn 5 lần so với trước, đồng thời tạo thêm nhiều việc làm cho người nông dân”.
Ngoài đem lại nguồn thu nhập khá cho người trồng đậu, mà phát triển diện tích đậu phụng còn tạo nguồn thu nhập khá cho nhiều lao động nông thôn với mức 220 nghìn đồng/người/ngày công nhổ đậu phụng. Có thể nói, những năm gần đây cây đậu phụng đã trở thành cây trồng chủ lực ở nhiều địa phương trong huyện Phù Cát. Ngoài cho năng suất cao, giá tiêu thụ cũng ổn định ở mức khá nên đã đem lại thu nhập đáng kể cho nhiều hộ dân. Đây chính là tiền đề để huyện mở rộng diện tích đậu phụng trong những năm tiếp theo./.